Matka zabrzańskich kościołów – tak nazywają kościół św. Andrzeja Apostoła, bo z tej parafii wyodrębniono siedem kolejnych: św. Anny (1900), NMP Wspomożenia Wiernych w Gliwicach Sośnicy (1911), Ducha Świętego  (1926), św. Kamila (1928), św. Józefa  (1931), św. Macieja (1936) oraz Niepokalanego Serca NMP (1958).

Parafia pw. św. Anny w Zabrzu

Parafia św. Anny w Zabrzu

Historia parafii sięga I poł. XIX w. W tym czasie została rozbudowana dzielnica Zabrza – Dorota, która w 1889 r. liczyła ponad 12.000 wiernych. Z tego powodu proboszcz parafii św. Andrzeja Apostoła, ks. Henryk Neuman, podjął starania o budowę nowego kościoła pw. św. Anny. Prace budowlane rozpoczęto 14 kwietnia 1897 r., a 10 października 1900 r. kard. Jerzy Kopp z Wrocławia dokonał konsekracji nowej, neoromańskiej świątyni. Wtedy też ustanowiono lokalię wydzieloną z terytorium parafii św. Andrzeja Apostoła. 1 sierpnia 1905 r. poświęcono cmentarz, a 11 grudnia tego samego roku erygowano parafię. Pierwszym proboszczem parafii św. Anny został ks. Jan Peschka. Dzięki jego staraniom wybudowano probostwo, dom parafialny oraz klasztor Sióstr Służebniczek NMP Niepokalanie Poczętej.Podczas I i II wojny światowej kościół i probostwo nie doznały większych szkód. Największe szkody budowlane wyrządził huragan, który przeszedł nad Zabrzem 10 sierpnia 1948 r.
W 1954 r. ówczesny proboszcz parafii, ks. Franciszek Pieruszka, wraz z kilkunastu innymi kapłanami diecezji opolskiej, został decyzją władz świeckich wydalony ze Śląska. Na jego miejsce został mianowany administrator zarządzający parafią do 1956 r.
Będąc na wygnaniu, ks. Pieruszka pełnił funkcje duszpasterskie na terenie archidiecezji krakowskiej. Tam też spotkał się z ks. Karolem Wojtyłą, późniejszym biskupem, kardynałem i papieżem, który wspominał ks. Pieruszkę nawet w czasie ostatniej wizyty biskupów gliwickich „ad limina”.
Kościół po wojnie był kilkakrotnie malowany. W latach 1996-98 wymieniono znaczną część posadzki nawy i prezbiterium, w którym postawiono nowy marmurowy ołtarz. Konsekracji ołtarza dokonał biskup gliwicki Jan Wieczorek 6 grudnia 1998 r. Przeprowadzono również gruntowny remont dachu kościoła oraz zainstalowano oświetlenie frontonu kościoła. Ostatnia całkowita renowacja miała miejsce w latach 1999-2000 i obejmowała malowanie kościoła, uzupełnienie wszystkich tynków oraz pozłocenie wszystkich ołtarzy. W Roku Wielkiego Jubileuszu 2000 parafia obchodziła 100-lecie konsekracji.
W 1987 r. zwrócono parafii Dom Parafialny, który państwo, po odebraniu go Kościołowi, przeznaczyło na przedszkole. Również ten obiekt wymagał gruntownego remontu, który niedawno ukończono.
W kościele pw. św. Anny znajdują się 49-głosowe organy, pochodzące z 1900 r., wykonane przez firmę „Schlag & Söhne”.

źródło: kuria.gliwice.pl

Parafia św. Anny
41-800 Zabrze
ul. 3-go Maja 18

 

Parafia NMP Wspomożenie Wiernych w Gliwicach

Parafia NMP Wspomożenie Wiernych w Gliwicach

Pierwsze wzmianki o stałym duszpasterstwie w Sośnicy, prowadzonym przy małym kościółku pw. Serca Pana Jezusa pochodzą z 1911 r., kiedy to wyodrębniono z parafii św. Andrzeja w Zabrzu lokalię Sośnica. Pierwszym duszpasterzem został ks. Amand Ballon. Szybki rozwój przemysłu sprawił, że liczba parafian już w 1928 r. przekroczyła 10.000. Stało się to powodem starań o budowę nowego kościoła, którą rozpoczęto w 1928 r. Wkrótce proboszcz Ballon zmarł. Kolejnym proboszczem, a jednocześnie budowniczym kościoła, mianowany został ks. dr Antoni Korczok (zginął w Dachau 5 lutego 1941 r.). Konsekracja nowego kościoła odbyła się już 6 października 1929 r. Stary kościół nosił wezwanie Serca Pana Jezusa, ale ponieważ w 1926 r. Sośnica została administracyjnie przyłączona do Gliwic, postanowiono zmienić wezwanie kościoła, gdyż w dekanacie gliwickim istniała już parafia Serca Pana Jezusa. Nowy kościół otrzymał więc wezwanie NMP Wspomożenia Wiernych. W 1936 r. zbudowano nowe probostwo. Po wybudowaniu w 1988 r. nowego domu katechetycznego, w następnym roku rozebrano starą plebanię, w której do tej pory prowadzono katechizację. Rozbudowujące się nowe osiedle i wzrost liczby mieszkańców zrodziły potrzebę budowy nowego kościoła, do której przystąpiono w 1998 r. Obecnie prowadzone są prace wykończeniowe, zarówno nowego Domu Parafialnego, jak i kościoła pw. św. Jacka.

źródło: kuria.gliwice.pl

Parafia NMP Wspomożenie Wiernych
44-103 Gliwice – Sośnica
ul. ks. Stabika 9
www.nmpww.com

Parafia pw. Ducha Świętego w Zabrzu

Parafia Ducha Świętego w Zabrzu

Terytorium obecnej parafii Ducha Świętego zostało wydzielone z parafii św. Andrzeja Apostoła w 1926 r., kiedy to utworzono lokalię Ducha Świętego. Lokalia obejmowała swoim zasięgiem kolonię na Piasku (Sand Kolonie – stąd wywodzi się nazwa dzisiejszej dzielnicy Zabrza – „Zandka”). W 1938 r. lokalię podniesiono do rangi kuracji, a w 1941 r. erygowano parafię Ducha Świętego. Pierwszym proboszczem został dawny wikariusz parafii św. Andrzeja Apostoła, ks. Antoni Tomeczek.Kościół parafialny powstał w wyniku adaptacji dawnej gospody. Budynek kościoła stanowił wtedy jedną całość z plebanią. W 1945 r. kościół i plebania zostały spalone przez żołnierzy sowieckich w odwecie za zranienie jednego z oficerów. Od tego czasu nabożeństwa zaczęto odprawiać w zaadaptowanym na ten cel katolickim Domu Młodzieżowym, wybudowanym w 1930 r. Drugi proboszcz parafii, ks. Paweł Pyrchała (1963-75), poszerzył kościół przez dobudowanie bocznej nawy. Aktualnie kościół w pełni zaspokaja potrzeby parafian.W miejscu spalonego kościoła wybudowano dzwonnicę, gdzie zawieszono kolejno trzy dzwony: w 1964 r. – mały, w 1966 r. – średni i w 1967 r. – duży. W latach 1999-2000 dokonano gruntownej zmiany wystroju wnętrza. Postawiono nowy ołtarz i ambonkę. Odnowiono ławki oraz drzwi zewnętrzne. W roku 2000 zakupiono nowe 30-głosowe organy firmy Viscont. Obok kościoła zbudowano kaplicę z figurą Matki Bożej Niepokalanej. W 2001 r. wyremontowano dach kościoła i zamontowano nowe ogrzewanie.

źródło: kuria.gliwice.pl

Parafia Ducha Świętego
41-800 Zabrze
ul. Ks. Tomeczka 1

Parafia Świętego Kamila

Parafia Świętego Kamila

Lokalia św. Kamila, wydzielona z parafii św. Andrzeja Apostoła, powstała w 1928 r. Parafialny kościół pw. św. Kamila powstał w wyniku prac adaptacyjnych z dawnej sali teatralnej. Poświęcenia kościoła dokonał 7 października 1928 r. kard. Adolf Bertram. W 1932 r. lokalia została podniesiona do rangi kuracji, a następnie do rangi parafii. Zaadaptowana na kościół sala teatralna łączyła się w jednej bryle architektonicznej ze szpitalem. Cały obiekt był własnością Ojców Kamilianów. W 1947 r. ówczesne władze przejęły szpital na rzecz państwa. Obecnie w części budynku przyległej do kościoła mieści się Zakład Opiekuńczo-Leczniczy prowadzony przez Zakon. 1 stycznia 1998 r. dekretem Biskupa Gliwickiego odłączono od parafii św. Kamila część zamieszkiwaną przez około 2000 parafian (tzw. Osiedle „Szczęść Boże”). Obszar ten przyłączono do nowo powstałej parafii św. Wojciecha.

źródło: kuria.gliwice.pl

Parafia Św. Kamila
41-800 Zabrze
ul. Dubiela 10
www.kamilianie-zabrze.pl

Parafia Świętego Józefa w Zabrzu

Parafia Świętego Józefa w Zabrzu

Parafia Świętego Józefa w Zabrzu

Lokalia św. Józefa w Zabrzu została wyodrębniona w 1931 r. z terytorium parafii św. Andrzeja Apostoła. Nabożeństwa odprawiano początkowo w miejscowej szkole, a nowy murowany kościół parafialny, wg projektu protestanckiego profesora Dominika Böhma z Kolonii, wybudowano w latach 1930-31. Budowniczym kościoła był proboszcz parafii św. Andrzeja Apostoła, ks. Jan Zwior. Kościół pw. św. Józefa stanowi jeden z ciekawszych przykładów architektury modernistycznej na Górnym Śląsku. Pod kościołem znajduje się duża krypta z ołtarzem poświęconym patronce górników – św. Barbarze. Konsekracji kościoła dokonał 4 września 1932 r. kard. Adolf Bertram. W dwa lata po konsekracji kościoła, 1 października 1934 r., kuracja usamodzielniła się, a 11 lipca 1941 r. erygowano samodzielną parafię św. Józefa. Dekret administracji apostolskiej w Opolu z dnia 26 czerwca 1954 r. potwierdził decyzję władz świeckich, która nakazała ks. Janowi Dolla opuścić teren Śląska. W czasie jego nieobecności parafią zarządzali mianowani tymczasowi administratorzy. Ciekawostką parafii św. Józefa jest zakupiona w 1974 r. szopka bożonarodzeniowa z figurami naturalnej wielkości, autorstwa Franciszka Masorza, rzeźbiarza z Rybnika. Ze względu na walory artystyczne była ona dwukrotnie wystawiana na Międzynarodowej Wystawie Szopek: w RFN (1984 r.) i w Belgii (1994 r.).

źródło: kuria.gliwice.pl

Parafia św. Józefa
41-800 Zabrze
ul. Roosevelta 104
www.swjozef.zabrze.pl

Parafia Świętego Macieja w Zabrzu

Parafia św. Macieja Apostoła w Zabrzu-Maciejowie.

Lokalia św. Macieja Apostoła w Zabrzu Maciejowie powstała 1 stycznia 1937 r. Wyodrębniono ją z parafii św. Andrzeja Apostoła. Starania o budowę kościoła w tej dzielnicy Zabrza czynił już od 1924 r. ówczesny proboszcz parafii św. Andrzeja Apostoła, ks. dziekan Oswald Sonneck. Od tego też czasu we wszystkie niedziele i święta oraz w I Piątki miesiąca rozpoczęto, w miejscowej szkole podstawowej (dzisiaj SP nr 23 im. Tadeusza Kościuszki przy ul. Pestalozziego 16) odprawianie Mszy św. Od 1924 r. do 1952 r. placówka duszpasterska w Zabrzu Maciejowie była kuracją. Budowa nowego kościoła napotkała na poważne trudności ze strony kopalni węgla kamiennego „Concordia”, gdyż teren dzielnicy Maciejów był przewidziany pod wydobycie węgla. W wyniku uzgodnień postanowiono wznieść kościół o lekkiej konstrukcji żelbetowej, wyposażonej w specjalne przeguby chroniące budynek przed nadmiernymi skutkami szkód górniczych. Zastosowano również odpowiednie materiały budowlane (drewno i suprema). Budowę świątyni rozpoczęto wiosną 1936 r., a 20 grudnia tego samego roku została już odprawiona pierwsza Msza św., połączona z poświęceniem kościoła pw. św. Macieja Apostoła. Pomimo przyjętego rozwiązania konstrukcyjnego, kościół uległ jednak poważnym uszkodzeniom, w wyniku których aż do 1963 r. budynek pozostawał w stanie surowym. W 1964 r. przystąpiono do generalnego remontu. W 1981 r. parafia św. Macieja Apostoła w Zabrzu Maciejowie uzyskała zezwolenie na założenie cmentarza. Po dwóch latach ówczesny wikariusz generalny diecezji opolskiej bp Jan Wieczorek poświęcił cmentarz i nowo wybudowaną kaplicę cmentarną. W listopadzie 1986 r. do kościoła parafialnego dobudowano wieżę, a w latach 1987-88 zakupiono dla parafii nowe dzwony. W roku 2000 zainstalowano elektryczne ogrzewanie kościoła piecami akumulacyjnymi. W 2001 r. w kościele położono nową posadzkę, a stopnie prezbiterium wyłożono szlifowanym kamieniem granitowym.

źródło: kuria.gliwice.pl

Parafia św. Macieja Apostoła
41-800 Zabrze
ul. Kondratowicza 15a

Parafia Niepokalanego Serca NMP w Zabrzu

Parafia Niepokalanego Serca NMP w Zabrzu

Po II wojnie światowej w północnej części parafii św. Andrzeja Apostoła w Zabrzu zaistniała konieczność utworzenia nowej placówki duszpasterskiej. 24 sierpnia 1947 r. poświęcono prowizoryczną kaplicę w zaadaptowanym na ten cel drewnianym baraku i utworzono filię parafii św. Andrzeja Apostoła. Opiekę duszpasterską początkowo sprawowali księża z parafii macierzystej. W 1957 r. Kuria biskupia w Opolu powierzyła filię opiece Ojców Franciszkanów prowincji Wniebowzięcia NMP w Katowicach Panewnikach. Dekretem z dnia 1 stycznia 1958 r. biskup opolski Franciszek Jop erygował parafię Niepokalanego Serca NMP w Zabrzu. Zgodę na powstanie parafii ówczesne władze państwowe wydały dopiero w 1973 r. W latach 1982-88 wybudowano obecny kompleks kościelno-klasztorny. Kościół pw. Niepokalanego Serca NMP został konsekrowany 14 maja 1988 r. przez bpa Jana Wieczorka. Używana wcześniej kaplica spłonęła w niewyjaśnionych okolicznościach w Wigilię Bożego Narodzenia 1984 r.

źródło: kuria.gliwice.pl

Parafia Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny
41-819 Zabrze
ul. Franciszkańska 1
www.franciszkanie.zabrze.pl